Nerelerden Geldik ?

Eskişehir Savaşı sonrası, yani 05 Ağustos 1921 sonrasıdır. Türk ordusu geride artçılar bırakarak aşama aşama, Sakarya doğusuna çekilmeye başlar.
Birliklerinin uzun mesafeli geri çekilmesi personelin morali üzerinde olumsuz etki yapar. Özellikle Sakarya nehri bölgesine gelen birlikler barınacak ne bir bina ne de çadır gibi lüzumlu dinlenme kolaylıkları bulamadıklarından şaşkına dönerler. Bu en doğal ihtiyaçlarına ilâveten giyecek ve yiyecek noksanı da eklenince moralleri ümitsizlik derecesinde bozulur. Bu nedenle birliklerde firar olayları çoğalır. Ankara Komutanlığı’na ait birlikler, bölgedeki köprüleri ve geçitleri tutmak suretiyle firarları önlemeye çalışır. Hatta Ankara civarında bulunan diğer birlikler de bu güvenlik önlemlerine katılır. Temmuz 1921’de özellikle çekilmenin verdiği moral bozukluğu etkisiyle 30.122’si silahsız ve 687 silahlı er olmak üzere toplam 30.809 er firar eder.
Disiplinin sağlanması için bir taraftan yiyecek ve giyecek ihtiyaçları sağlanırken, diğer taraftan cephe komutanlarınca sert tedbirler alınır. Harcanan bütün çabalara, tehditlere ve hatta idam cezalarına rağmen kaçmaların önüne geçmekte güçlük çekilir.
Askerî tedbirlere ilâve olarak kaçak olaylarını azaltmak için “Birliklerden Askerî Elbise ve Teçhizat ile Firar Edenlerin Mükellefiyeti’’ hakkında kanun çıkarılır. Kanuna göre, firar edenlerin firarda beraberinde götürdükleri elbise, teçhizat ve her türlü askerî malzemenin bedeli, memleketlerinde bıraktıkları malların satılmasıyla tahsil edilebilecektir. Bunun üzerine kaçak olayları azalır Ağustos 1921 içinde 1974 silahlı ve 2439 silâhsız olmak üzere toplam olarak 4413’e iner.
(Şükrü TÜRKMEN)