Ben ve benim neslim çok bilmez belki ama anne-babalarımız, dedelerimiz-ninelerimiz sert geçen kış aylarında içlerini ısıtan o sesi sıcacık tebessümle anlatıyorlar.
Booooozaaaaaaa!!!
Evler genellikle sobalı, elektrik yok gaz lambası tüm evi aydınlatmaya çalışıyor. İncecik televizyonlar, akıllı telefonlar yok belki ama sıcacık samimi sohbetler hem tüm evi hem de evdeki tüm kalpleri ısıtmaya yetiyor. Şöyle bir düşününce: evet hayat şimdi belki çok daha kolaylaşmış gibi gözüküyor ama her açıdan bu kadar kirlenen dünyada asıl şimdi yaşamak çok daha zor…
Keşke bazı şeyler hiç eskimeseydi, kültürel değerlerin yerini başka şeyler almasaydı hiç.
Gazeteler hala “Yazıyoooorrrr !!!” diye gelseydi mesela ya da bozacı amcalar, hala bağırıyor olsaydı soğuk gecelerde “Booooozaaaaaaa !!!” diye
Şimdi o upuzun söylenen “boza”yı kısaca özetleyelim.
Boza, başlıca darı, mısır, pirinç ve buğday gibi tahılların öğütülüp su ile pişirildikten sonra boza mayası ile fermente edilmesiyle elde edilen bir içecektir. Ayrıca tahıl kaynaklı bir içecek ve karbonhidrat içeriği oldukça yüksek olduğundan “sıvı ekmek” olarak da anılmaktadır.
Kendine özgü tatlı-ekşimtırak bir tadı vardır. Rengi açık sarı, kıvamı oldukça yoğundur. Genellikle sarı leblebi ve tarçınla birlikte tüketilir.
Fermente bir içecek olduğundan doğru ortam koşullarında muhafaza edilmezse çabuk bozulabilir, tadında ve duyusal özelliklerinde farklılaşmalar meydana gelebilir. Bu nedenle çabuk tüketilmesine özen gösterilmelidir.
Eskiden kış aylarında bozacıların gezmesinin de temel nedeni buymuş aslında. Kışa denk gelen Ramazan aylarında akşamdan yapılan bozanın bozulmaması için, yapılır yapılmaz sokağa çıkılıp bağırılarak sıcak sıcak dağıtılırmış.
Bozanın faydaları oldukça fazla fakat baştan söyleyeyim kalorisi de faydaları kadar yüksek çünkü 1 su bardağı boza ortalama 250-300 kalori.
Gelelim faydalarına:
-İçerdiği antioksidanlar sayesinde bağışıklığı güçlendirir ve içeriğindeki fenolik bileşikler sayesinde bazı kanser hastalıklarına iyi gelebileceği ve kansere karşı koruyucu etkisinin olabileceği düşünülür.
-Antimikrobiyal etkisi sayesinde boğaz ağrısına ve öksürüğe iyi gelir.
-Probiyotik etkisinden dolayı bağırsaktaki yararlı bakterileri güçlendirir ve sindirim sitemi rahatsızlıklarına iyi gelir.
-Mide ağrısı ve mide yanması şikâyetlerine iyi gelir.
-Hazmı kolaylaştırır.
-Lif içeriği yüksek olduğundan uzun süre tok tutar ve kabızlığı önler.
-Vitamin ve mineral bakımından zengin olduğundan dolayı saç ve cilt problemlerinde olumlu etkileri vardır.
Kimler Tüketebilir?
-Kalori içeriği yüksek olduğu için kilo almak isteyenler tüketebilir.
-Uzun süre tokluk hissi sağladığı için karbonhidrat kaynağı olarak belli miktarlarda sporcular tüketebilir.
-Sağlıklı bireyler tüketebilir.
Kimler tüketmemeli?
-Yüksek karbonhidrat içeriğinden dolayı diyabetli hastalar ve hamileler dikkatli tüketmelidir.
-Mono Amino Oksidaz inhibitörü ilaç kullanan bireyler tüketmemelidir.
-Kilo vermek isteyenler, porsiyon miktarına dikkat etmelidir.
Diyetisyen Şükriye ERAL
İletişim Bilgileri
Mail:diyetisyensukriyeeral@gmail.com